JAKA BEREG

Sawijining dina, ana biyung jenenge Dewi Sangkrah, dheweke nduweni putra  jenenge  Jaka Bereg.  Jaka Berek mulih saka dolanan lan praupane katon mbesengut.

Dewi sangkrah/ ibu :Ana apa Cah bagus?

Jaka Berek : Biyung,kula sampun mboten kiyat maleh.

Dewi Sangkrah :Ora kuat nyapo Ngger?

Jaka Berek :Kula isin bu, kula dipunudhamana kaliyan kanca-kanca amargi kula mboten gadhah bapa. Biyung, sinten sudarma kula?

Dewi Sangkrah : Jaka Berek anakku,  wis wayahe awakmu ngerteni sapa sejatine sudarmamu. Sudarmamu sejatine yaiku Adipati Jayengrana ing kadipaten Surabaya,Ngger. Mengko yen awakmu wis diwasa dakparengake sowan menyang kutha Kadipaten saperlu ngluruh sapa sejatine sudarmamu iku. 

Jaka Berek : Inggih menawi ngoten biyung.

Wis telung taun kliwat anggone ngenteni palilahe ibune saperlu sowan marang ramane ing kutha Kadipaten Surabaya. Jaka Bereg banjur pamitan marang biyung lan eyange.

Jaka Bereg : Biyung, kula badhe bidhal dhateng kadipaten sowan marang sudarma kula.

Dewi Sangkrah : Iyo,Ngger. Ojo lali, sampekno salam biyung marang Adipati lan wenehno selendang CINDHE PUSPITA iki kanggo bukti yen awakmu isih putrane Adipati.

Gawanan sak anane digawa Jaka Berek lan budhal ing kadipaten Surabaya. Nanging ing Satekaning ing ngarep gapura, dheweke wis dipapag karo para prajurit.

Prajurit : Mandeg !, arep apa awakmu wani-wanine teka ning kene..!

Jaka Berek : Kula pengen manggihi Adipati Jayengrana.

Prajurit : Cah bagus, awakmu ora iso mlebu kawasan iki. Saiki muliho. Sadurunge awakmu tak usir!

Jaka Berek : Kula mboten purun saderengipun manggihi adipati Jayengrana.

Sawunggaling nekad kepingin sowan lan ora kena dipenggak. Akhire perang antarane Sawuggaling lan prajurit sampek keweruhan Sawungsari lan Sawengrana. Wong loro ngroyok Jaka Bereg. Prastawa kasebut ndadekake kawigatene sang Adipati lan kepingin mirsani apa sejatine kang wis dumadi.

Adipati : Mandheg !! Aja diterusake anggonmu padudon. He bocah bagus ... sap jenengmu,lan saka ngendi pinangkamu. Kok wis kumawani sulaya karo putra-putraku.

Jaka Bereg : Kula pun Jaka Bereg,Gusti. Tiyang-tiyang paring jejuluk kula inggih Sawunggaling.

Adipati : Sek mandheg mengkono. Sapa jenenge biyungmu lan apa buktine awakmu iku anakku ?

Jaka Berek : Kula putranipun kanjeng ibu Rara Blengoh,eyang kula asmanipun Wangsadana. Punika CINDHE PUSPITA kagunganipun ibu, minangka bukti menawi kula putranipun kanjeng ibu Rara Blengoh.

Adipati : Sawunggaling, ora kleru maneh Thole. Jeneng sira putraningsun. Aku ramamu cah bagus. Iki para dulurmu, Sawungsari dan Sawungrana. Saiki awakmu urip ning Kadipaten iki . jenengmu ora Jaka Bereg, jenengmu tak ganti dadi Sawunggaling.

Banjur iku Sawunggaling urip ning Kadipaten. Sawungrana lan Sawungsari mung mesem kecut. Dheweke kuatir yen Sawunggaling bakal dadi pepalang nggenteni kalungguhan ramane. Ing sawijining dina, Kadipaten Surabaya katekan Kompeni Walanda. Para prajurit Walanda sing cacahe ewon ngrabasa Kadipaten amarga Adipati Jayengrana ora gelem diajak kompromi karo Walanda. Adipati Jayengrana gugur ing glanggang payudan nalika perang mungsuh Walanda. Kulawarga lan putra-putrane padha kocar kacir.

Kanggo ngisi paprentahan ing Kadipaten Surabaya, Ratu ing tanah Jawa Kanjeng Sinuwun Sri Pakubuwana 1 ing Kraton Kartasura nganakake sayembara. Sayembara sing sapa wonge kasil nyodor UMBUL-UMBUL YUDA ing PUCUKING MENARA GALAH bakal diparingi bebana dadi Satriya Pinunjul lan sinengkakake ing ngaluhur dadi Adipati ing Kadipaten Surabaya. Sayembara banjur dimulai. Ora dikira,Sawungrana lan Sawungrana kalah ing sayembara kasebut. Panitia mutusne kaputusan kanggo peserta anyar.

Adiningrat Sosro : Amarga ora ana sing menang, dados kula mutuse bikak pendaftaran peserta anyar.

 Sawunggaling : Kula siap dados peserta ingkang kentun .

Adiningrat Sosro : He,cah bagus. Lek awakmu wani, cepet lakonono lan marikno parentah iku.

Sawunggaling : Inggih. Kula mulai tantangan niki.

Sawunggaling sing teka keri dhewe nyoba melu sayembara kasebut lan kasil menangake sayembara. Sawunggaling diangkat dadi Adipati ing Surabaya kanthi gelar Kanjeng Adipati Jayengrana 2.

Sawunggaling mimpin Kadipaten. Para warga urip tentrem,murah sandang,pangan,papan. Kahanan kasebut ndadekake Walanda ngerigake bala tentarane kanthi sanjata kang luwih canggih lan modern. Perang gedhe antarane Kadipaten Surabaya mungsuh Kompeni Walanda lan pungkasane Sawunggaling gugur ing madyaning palagan lan gugur dadi kusumaning bangsa ing madyaning warga kutha Surabaya.